Kediler Ne Yer, Ne ile Beslenir?

Kediler, doğaları gereği etobur (obligat karnivor) canlılardır ve sağlıklı bir yaşam sürdürebilmeleri için protein açısından zengin bir beslenme düzenine ihtiyaç duyarlar. Doğru beslenme, kedilerin bağışıklık sisteminin güçlü kalmasını, kas ve kemik gelişiminin desteklenmesini, tüylerinin sağlıklı ve parlak olmasını sağlar. Kedilerin temel beslenme ihtiyaçları; protein, yağ, vitaminler, mineraller ve düşük miktarda karbonhidrattan oluşmalıdır.

Bu yazıda kediler ne yer, ne ile beslenir sorularına kapsamlı ve bilimsel bir çerçevede yanıt vereceğiz.

1. Kuru ve Yaş Kedi Mamaları

Kedi beslenmesinde en pratik ve dengeli çözümler kuru ve yaş mamalardır. Veteriner onaylı premium mamalar, kedilerin günlük ihtiyaç duyduğu tüm besinleri içerir ve dengeli bir beslenme sunar.

Kuru Kedi Maması

Kuru mamalar, kediler için uzun raf ömrü, kolay saklanabilirlik ve diş sağlığına katkı gibi avantajlar sunar. Kaliteli kuru mamalar:

• Yüksek protein içerir (örneğin tavuk, balık, dana eti gibi kaynaklardan elde edilir).
• Dengeli yağ oranına sahiptir ve kedinin enerji ihtiyacını karşılar.
• Vitamin ve minerallerle zenginleştirilmiştir, bağışıklık sistemini güçlendirir.
• Diş sağlığına katkı sağlar, plak ve tartar oluşumunu önleyebilir.

Kuru mama seçerken kedinizin yaşı, kilosu ve özel sağlık durumlarını göz önünde bulundurmalısınız. En iyi kedi mamaları içeriğimize bakabilirsiniz öneriler için.

Yaş Kedi Maması

Yaş mamalar yüksek su içeriği sayesinde kedinin günlük su ihtiyacını destekler ve lezzet açısından kedilere daha cazip gelir. Avantajları:

• Sindirim sistemini destekler, özellikle kabızlık sorunu yaşayan kediler için idealdir.
• Yüksek nem içeriği sayesinde idrar yolları ve böbrek sağlığına katkıda bulunur.
• İştahsız veya yaşlı kediler için uygundur, yumuşak yapısıyla kolay tüketilir.

Ancak yalnızca yaş mama ile besleme diş sağlığı açısından önerilmez, kuru mama ile kombin edilmelidir.

2. Kediler İçin Uygun Doğal Besinler

Kediler yalnızca ticari mamalarla beslenmek zorunda değildir. Doğru şekilde hazırlanan ev yapımı doğal gıdalar da beslenmelerine eklenebilir.

Et Ürünleri

Kediler için en önemli besin kaynağı hayvansal proteinlerdir. Doğru et seçimi kas gelişimi, bağışıklık ve genel sağlık için hayati öneme sahiptir. Kedilere verilebilecek güvenli etler:

• Tavuk, hindi, dana ve kuzu eti (yağsız, haşlanmış ve baharatsız olmalıdır.)
• Balık (somon, ton balığı, sardalya) (haftada 1-2 kez pişmiş olarak verilmelidir.)
• Sakatatlar (karaciğer, böbrek, kalp) (ölçülü verilmelidir, fazlası A vitamini toksisitesine neden olabilir.)

⚠️ Kedilere asla çiğ et veya işlenmiş etler (salam, sosis vb.) verilmemelidir. Çiğ et parazit taşıyabilir, işlenmiş etler ise tuz ve katkı maddeleri içerir.

Sebze ve Meyveler

Kediler etçil canlılar olsa da, bazı sebzeler ve meyveler onların diyetine küçük miktarlarda eklenebilir.

Güvenli sebzeler:

• Havuç (A vitamini kaynağı)
• Kabak (sindirim sağlığını destekler)
• Bezelye (lif kaynağı)
• Yeşil fasulye (düşük kalorili ve sağlıklı)

Güvenli meyveler:

• Elma (çekirdeksiz olmalıdır)
• Muz (potasyum açısından zengin)
• Yaban mersini (antioksidan kaynağı)
• Karpuz (suyu bol, yaz aylarında serinletici)

⚠️ Zararlı sebze ve meyveler: Soğan, sarımsak, üzüm, kuru üzüm, avokado, şeftali ve erik kediler için toksiktir ve asla verilmemelidir.

Tahıllar

Kediler tahıl tüketebilir ancak diyetlerinin ana bileşeni olmamalıdır. Bazı kediler tahıllara alerjik reaksiyon gösterebilir. Tahıllar:

• Pirinç (mide hassasiyeti olan kediler için hafif bir seçenek)
• Yulaf (lif açısından zengin)
• Arpa ve mısır (ölçülü miktarlarda sindirimi kolaydır)

⚠️ Gluten içeren buğday ve işlenmiş tahıllardan kaçınılmalıdır.

Yumurta

Yumurta yüksek kaliteli protein ve amino asitler içerir, ancak mutlaka pişmiş olarak verilmelidir. Çiğ yumurta salmonella riski taşıyabilir.

3. Kedilere Asla Verilmemesi Gereken Besinler

Bazı besinler kediler için toksik ve hatta ölümcül olabilir. Bu yüzden şu gıdaları kedinizden uzak tutmalısınız:

• Soğan ve sarımsak (kan hücrelerine zarar verir)
• Çikolata ve kafein içeren gıdalar (zehirleyici olabilir)
• Üzüm ve kuru üzüm (böbrek yetmezliğine yol açabilir)
• Alkol ve hamur mayası içeren yiyecekler (sindirim ve sinir sistemine zarar verir)
• Kemikli ve kılçıklı gıdalar (boğulma ve iç organ yaralanmalarına neden olabilir)

4. Kediler İçin Beslenme Tavsiyeleri

• Kedinizin yaşına, kilosuna ve aktivite seviyesine uygun mama seçin.
• Mama kabını her zaman temiz tutun ve kedinizin su ihtiyacını karşılayın.
• Veterinerinizin önerisi olmadan mama değişimi yapmayın.
• Ödül mamaları ve ek gıdaları ölçülü verin, aşırı kilo alımına sebep olmayın.
• Kedinizin alerjisi olup olmadığını gözlemleyin ve besin intoleransı belirtilerinde (ishal, kusma, kaşıntı) veteriner desteği alın.

Kediler için doğru beslenme, sağlıklı ve mutlu bir yaşamın temelidir. Protein ağırlıklı beslenme, kaliteli mamaların seçimi, doğru ek gıdalar ve toksik gıdalardan kaçınma kedinizin sağlığını en iyi şekilde korumanızı sağlar. Sağlıklı bir beslenme planı oluşturmak için veterinerinizle düzenli olarak görüşmeyi ihmal etmeyin.

Kediler etobur hayvanlardır. Güçlü bir kalp, sağlıklı yaşam, sağlıklı üreme ve sorunsuz sindirim sistemi için gereksinim duyduğu proteinleri et ürünlerinden alırlar. Proteinler kediler için, insanların ve köpeklerin aksine temel enerji kaynağını oluşturur.

Kedilerin Yiyebileceği Yiyecekler

Kedilerin, sağlıklı bir yaşam sürmeleri için yüksek kaliteli hayvansal proteinlere ihtiyaçları vardır. Bir vegan beslenme diyetiyle asla hayatta kalamazlar. İhtiyaç duydukları proteinleri alabilmek için kesinlikle et ve et ürünleri gerekmektedir. Pişmiş tavuk eti, dana ve hindi eti, şarküteriden alacağınız yağsız diğer et ürünleri kedinize ihtiyacı olan proteini vermenin en sağlıklı yoludur.

Kedilerin Yiyebileceği Et Ürünleri

Et ürünleri kedi beslenmesinde ana bileşendir. Hem lezzeti hem de içerdiği sağlıklı bileşenler kedilerin diyetinin vazgeçilmez bir parçasını oluşturur.

Kırmızı Etler

Kedilerin severek tükettikleri et ürünleri, onların gereksinim duydukları yüksek kalitede ki proteinleri içerir. Doğası gereği etçil olarak beslenen kedilere, haşlanmış veya kızarmış yağsız etleri gönül rahatlığıyla yedirebiliriz.

• Kuzu Eti: Zengin protein içeriğiyle önemli amino asitler sağlar.
• Sığır Eti: Demir, B12 vitamini ve protein açısından zengindir, sağlıklı kas ve kan hücreleri gelişimine yardımcı olur.
• Domuz Eti: Pişirildiğinde güvenli bir protein kaynağıdır, ancak yağ oranına dikkat etmek gerekir.

  Dikkat Edilmesi Gerekenler Çiğ veya az pişmiş et, salmonella gibi patojenleri barındırabilir. Kırmızı eti her zaman iyice pişirerek sunun. Kırmızı etin yüksek yağ içeriği, özellikle fazla kilolu veya obez kediler için sorun oluşturabilir. Yağ oranı düşük parçaları tercih edin ve mümkünse fazla yağı çıkarın. Yüksek kalorili olduğundan, kırmızı eti sadece küçük miktarlarda ve dengeli bir diyetin parçası olarak sunun.

Beyaz Etler

Kedi mamalarında ana protein kaynağı olarakta en çok kullanılan et türü beyaz et ürünleridir. Kedilerin yaşamsal faaliyetleri için gerekli olan proteinlerin tamamını içerir. Lezzeti ve yeme zevki sayesinde kediler beyaz et ürünlerine asla hayır diyemezler.

• Tavuk Eti: Kedi mamalarında en yaygın kullanılan beyaz et türüdür. Yüksek protein içeriği ve sindirilebilirliği ile bilinir.
• Hindi Eti: Hindi de yüksek kaliteli bir protein kaynağıdır ve bazı kediler için tavuktan daha alerjik olmayan bir alternatif sunar.
• Ördek Eti: Ördek eti, alerjik reaksiyonları olan kediler için iyi bir alternatif protein kaynağı olabilir ve lezzetli bir seçenektir.
• Kaz Eti: Kaz eti, daha az yaygın olmakla birlikte, bazı özel diyet kedi mamalarında kullanılan bir beyaz et türüdür.
• Tavşan Eti: Tavşan eti, bazı kedi mamalarında kullanılan ve genellikle beyaz et olarak kabul edilen bir diğer et türüdür. Yüksek protein içeriği ve düşük alerjenik potansiyeli ile bilinir.

  Dikkat Edilmesi Gerekenler Tavuk ve hindi derisi, yüksek yağ içeriği nedeniyle kedilere sunulmamalıdır. Kemikler boğulma tehlikesi taşır ve sindirim sistemi yaralanmalarına neden olabilir. Etin her zaman derisiz ve kemiksiz olduğundan emin olun. Baharatlar ve soslar kediler için zararlı olabilir. Etleri her zaman sade ve baharatsız pişirin. Beyaz et de iyice pişirilmelidir. Çiğ veya az pişmiş tavuk, gıda zehirlenmesine yol açabilir.

Balık Etleri

Balık, kediler için değerli bir protein kaynağı olup, omega-3 yağ asitleri, vitaminler ve mineraller açısından zengindir. Balık etleri, kedilerin diyetinde bir tamamlayıcı olarak düşünülmelidir. Ana diyetlerinin bir parçası olarak değil, ara sıra ödül olarak sunulmalıdır.

• Somon: Omega-3 yağ asitleri açısından zengindir; cilt ve tüy sağlığını destekler, iltihaplanmayı azaltır.
• Uskumru: Yüksek protein içeriği ve omega-3 yağ asitleri; kalp sağlığını ve bilişsel fonksiyonları iyileştirir.
• Sardalya (Kılçıksız ve Tuzsuz): Küçük ve kolay sindirilebilir. Yüksek omega-3 içeriği ile cilt, tüy sağlığına ve eklem sağlığına katkıda bulunur.
• Alabalık: B vitaminleri, omega-3 yağ asitleri ve protein açısından zengindir; genel sağlık ve enerji seviyelerini destekler.
• Morina: Düşük yağ içeriği ile hafif bir seçenektir. Protein, vitamin B12 ve omega-3 yağ asitleri sağlar.

  Dikkat Edilmesi Gerekenler Çiğ balık, kediler için bazı sağlık riskleri taşıyabilir. Balığı her zaman iyice pişirerek sunun. Kılçıklar boğulma tehlikesi taşıyabilir. Balığı kılçıklardan tamamen temizleyin. Kedilere sunulan balık, tuz ve baharat içermemelidir. Bu maddeler kediler için zararlı olabilir.

Meyveler

Meyveler, vitamin, mineral ve lif açısından zengin olduğundan, kediler için sağlıklı atıştırmalıklar sunabilir. Ancak, her meyvenin küçük miktarlarda ve ölçülü bir şekilde sunulması önemlidir. Meyvelerin sonuçta asitli olduğu unutulmamalıdır.

• Elma: Lif, vitamin C ve K içerir. Çekirdekleri çıkarıldığında güvenli ve sağlıklı bir atıştırmalık.
• Armut: Vitamin K ve C, lif içerir. Çekirdeklerinin çıkarılması gerektiğini unutmayın.
• Muz: Potasyum, vitaminler ve lif bakımından zengin. Yüksek şeker içeriği nedeniyle az miktarda sunulmalı.
• Çilek: Antioksidanlar, vitamin C ve daha fazlasını içerir. Su içeriği yüksek olduğu için hidrasyona katkıda bulunur.
• Karpuz: %90 su içeriği ile hidrasyon için mükemmeldir. Çekirdekleri çıkarıldığında ve kabuğu soyulduğunda güvenlidir.
• Kavun: Vitamin A ve C ile bağışıklık sistemini destekler. Aynı zamanda su içeriği yüksektir.
• Mavi Yemiş (Blueberry): Antioksidanlar açısından zengin, bağışıklık sistemini destekler ve üriner sağlık için faydalıdır.
• Ahududu ve Böğürtlen: Antioksidanlar, vitamin C ve K, lif içerir. Genel sağlık için iyi bir destektir.

Dikkat Edilmesi Gerekenler Meyveleri küçük parçalara ayırarak sunun, bu hem boğulma riskini azaltır hem de sindirimi kolaylaştırır. Meyve sunmadan önce çekirdekleri çıkarın ve kabuklarını soyun; bazı çekirdekler ve kabuklar toksik olabilir veya sindirim sorunlarına neden olabilir. Meyveleri sadece ara sıra ve ölçülü bir şekilde sunarak kedinizin diyetindeki şeker miktarını kontrol altında tutun.

Sebzeler

Sebzeler, vitamin, mineral ve lif açısından zengin olmalarıyla kedilerin diyetine önemli katkılar sağlayabilir. Etobur oldukları için sebzelerden pek hoşlandıkları söylenemez. Sindirim sistemlerini destekleyen lifli ve sulu sebzeler, kediler için sağlıklıdır.

• Brokoli: Antioksidanlar açısından zengindir ve pişirildiğinde kediler için güvenli bir seçenektir.
• Kabak ve Havuç: Lif kaynağı olarak sindirimi destekler. Havuç pişirildiğinde, kabak ise çiğ veya pişmiş olarak sunulabilir.
• Bezelye: Protein ve vitamin kaynağıdır; konserve olmayan doğal formda sunulmalıdır.

Dikkat Edilmesi Gerekenler Sebzeler, kedilerin diyetinde sadece küçük bir kısmı oluşturmalıdır. Aşırı sebze tüketimi, sindirim sorunlarına neden olabilir. Çoğu sebze, sindirilebilirliklerini artırmak için pişirilmelidir. Ancak, tuz, soğan, sarımsak veya diğer baharatlar eklenmemelidir. Bazı sebzeler çiğ olarak güvenli olabilir, ancak sindirilebilirlik ve güvenlik açısından genellikle pişirmek tercih edilir.

Tam Tahıllar

Tam tahıllar, kedilere enerji veren sağlıklı karbonhidratlar, B vitaminleri ve lif sağlar. Kedinizin diyetine yeni gıdalar eklerken, her zaman bireysel toleransları ve sağlık ihtiyaçlarını göz önünde bulundurun ve gerekirse veterinerinizle danışın.  

• Yulaf Ezmesi: Lif açısından zengindir ve pişirildiğinde kediler için güvenli bir seçenektir.
• Kahverengi Pirinç ve Arpa: Bu tahıllar, pişirildikten sonra kediler için sağlıklı karbonhidrat kaynakları sunar.

Dikkat Edilmesi Gerekenler Bazı kediler tahıllara karşı hassas olabilir. Glüten içeren tahıllar, hassasiyeti olan kedilerde sindirim sorunlarına neden olabilir. Tüm tahıllar, kedilere sunulmadan önce iyice pişirilmelidir. Çiğ tahıllar sindirilemez ve sindirim sorunlarına yol açabilir. Tahıllar, kedilerin diyetinde sınırlı tutulmalıdır. Kedilerin ana diyeti yüksek kaliteli proteinlerden oluşmalıdır.

Kedilerin Yememesi Gereken Zararlı Yiyecekler

Kediler sindirim hassasiyetleri yüksek olan canlılardır. Bu nedenle kedilerin genel olarak tüketmemesi gereken besinleri içeren yiyecekleri ve zararlarını sizler için listeledik.

Çikolata ve Kafein İçeren Ürünler

Zararları: Teobromin ve kafein içerir; uyarıcı etkileri kalp ritim bozukluklarına, huzursuzluğa, tremora ve potansiyel olarak ölüme neden olabilir. Tüketen kedilerde belirtiler: Tüketimden 2-4 saat sonra huzursuzluk, titreme, kusma, ishal, hızlı kalp atışı, nöbetler. İlk müdahale: Veterinerinize başvurun; kusma indüksiyonu veya detoksifikasyon gerekebilir.

Soğan, Sarımsak ve Pırasa

Zararları: Sülfür içeren bu sebzeler, kedilerde hemolitik anemiye (kırmızı kan hücrelerinin yıkımına) yol açabilir. Tüketen kedilerde belirtiler: Tüketimden birkaç gün sonra, aneminin gelişmesiyle solgun diş etleri, zayıflık, kusma, nefes darlığı, iştahsızlık. İlk müdahale: Veterinerinize başvurun; kusma indüksiyonu veya detoksifikasyon gerekebilir.

Üzüm ve Kuru Üzüm

Zararları: Böbrek yetmezliğine neden olabilir; belirtiler genellikle kusma ve letarji şeklinde ortaya çıkar. Tüketen kedilerde belirtiler: Tüketimden birkaç saat sonra yada böbrek yetmezliği belirtileri günler sonra ortaya çıkabilir. Kusma, ishal, letarji, iştahsızlık. İlk müdahale: Derhal veterinerinize danışın; intravenöz sıvılar ve destekleyici bakım gerekebilir.

Alkol ve Mayalı Yiyecekler

Zararları: Alkol zehirlenmesi, depresyon, koordinasyon kaybı ve ölüme neden olabilir. Mayalı yiyecekler mide genişlemesine ve gaz sıkışmasına yol açabilir. Tüketen kedilerde belirtiler: Tüketimden 30 dakika ile birkaç saat sonra depresyon, koordinasyon kaybı, kusma, ishal, hipotermi, asidoz. İlk müdahale: Veteriner hekime başvurun; destekleyici bakım ve sıvı terapisi gerekebilir.

Avokado

Zararları: Persin içerir; kedilerde kusma ve ishale neden olabilir. Tüketen kedilerde belirtiler: Tüketimden birkaç saat sonra kusma, ishal. İlk müdahale: Hafif vakalarda belirtiler genellikle kendiliğinden düzelir; şiddetli vakalarda veteriner kontrolü gerekebilir.

Xilitol İçeren Ürünler (Sakız, nane şekeri, fıstık)

Zararları: Hipoglisemiye (düşük kan şekeri), karaciğer yetmezliğine ve ölüme yol açabilir. Tüketen kedilerde belirtiler: Tüketimden 30 dakika sonra kusma, letarji, koordinasyon kaybı, nöbetler, hipoglisemi. İlk müdahale: Acil veteriner müdahalesi gereklidir; kan şekeri seviyelerinin stabilizasyonu ve destekleyici bakım önemlidir.

Süt ve Süt Ürünleri

Zararları: Birçok yetişkin kedinin laktozu sindirememesi laktoz intoleransına neden olur; ishal ve sindirim rahatsızlıkları görülebilir. Tüketen kedilerde belirtiler: Tüketimden birkaç saat sonra ishal, mide rahatsızlığı. İlk müdahale: Belirtiler genellikle hafiftir ve özel bir müdahale gerektirmez; su tüketimini artırarak destekleyin.

Hamur İşi ve Tatlılar

Zararları: Yüksek şeker içeriği ve yağlar sindirim sorunlarına, uzun vadede obeziteye ve diyabete katkıda bulunabilir. Tüketen kedilerde belirtiler: Kısa sürede kedilerde mide rahatsızlığı, ishal ve kusma gibi sindirim sorunları görülebilir. İlk müdahale: Eğer kediniz hamur işi veya tatlı tüketirse ve hemen ardından sindirim sorunları gösterirse, bol su sunarak hidrasyonunu destekleyin ve durumu izleyin.

Çiğ Et, Çiğ Balık ve Çiğ Yumurta

Zararları: Salmonella ve E. coli gibi patojenleri içerebilir; ayrıca çiğ balık, tiamin (B1 vitamini) eksikliğine neden olabilir. Tüketen kedilerde belirtiler: Tüketimden birkaç saat veya gün sonra kusma, ishal, tiamin eksikliği, salmonella enfeksiyonu. İlk müdahale: Veteriner hekim kontrolü; enfeksiyon riskine karşı antibiyotik tedavisi gerekebilir.

Kemikler ve Aşırı Yağlı Yiyecekler

Zararları: Kemikler, boğulma riski, diş kırılması ve iç yaralanmalara neden olabilir. Aşırı yağlı yiyecekler ise pankreatit riskini artırabilir. Tüketen kedilerde belirtiler: Yutulduktan hemen sonra veya birkaç gün içinde, bağırsak tıkanıklığı gelişir. İlk müdahale: Kedinizin nefes alıp almadığını kontrol edin; nefes alamıyorsa, hemen veterinerinize başvurun. Sindirim sistemi tıkanıklığı veya iç yaralanma belirtileri varsa acil veteriner müdahalesi gereklidir. Kedilere zarar verebilecek yiyecekler konusunda dikkatli olmak, onların sağlıklı ve mutlu bir yaşam sürdürmelerine yardımcı olur. Yukarıda listelenen yiyeceklerden kaçınmak ve herhangi bir zehirlenme belirtisi gösterdiklerinde hemen veteriner hekime başvurmak önemlidir.